Algemene dekkingsmiddelen

Het saldo van de algemene dekkingsmiddelen daalt met bijna € 346.000 tot ruim € 148,2 miljoen voordelig. Dit wordt veroorzaakt door € 80.000 hogere lasten en € 266.000 lagere baten. De belangrijkste wijzigingen zijn:

NOG TE Bestemmen middelen

In het onderdeel nog te bestemmen middelen is een aantal collectieve stelposten voor de gemeentebegroting opgenomen. Deze stelposten betreffen de ontwikkeling van lonen, prijzen en subsidies en de inschatting van de vertragingen in de investeringen ten opzichte van de kredietoverzichten. Voor 2019 zijn de volgende posten uitgewerkt:

• Verwerken stelpost lonen en salarissen van over de programma's;
• Weghalen stelpost verwachte lagere kapitaallasten a.g.v. vertragingen in de investeringen;
• Weghalen stelpost risicoreservering (incidenteel) inzake coalitieakkoord;
• Verwerken stelpost voor de verhoging van het HBH tarief naar programma 2 Samenleving.

Gemeentefonds

De inkomsten uit het gemeentefonds dalen met € 530.000, waarmee de opbrengst uitkomt op bijna € 133,3 miljoen. De daling wordt veroorzaakt door de uitwerking van de ontwikkelingen in de septembercirculaire 2018 en de meicirculaire 2019 in het eerste halfjaar 2019.

Eigen financieringsmiddelen

De lagere lasten van € 324.000 worden veroorzaakt door de actualisatie van de investeringen in 2019. Door de onderuitputting op de kredieten in 2018 is de toegerekende rente op de materiele vaste activa lager uitgevallen. Daarnaast zijn er hogere baten van structureel € 140.000 door herfinanciering van langlopende leningen in oktober 2018. Hierdoor is een voordelig renteresultaat ontstaan op de te betalen rente voor lange financiering. Voor het meerjarenperspectief laat dit een structureel voordelig effect zien van € 140.000.

Deelnemingen

Deelneming BNG

De nettowinst van BNG Bank over 2018 bedraagt € 337 miljoen (2017: € 393 miljoen). Aan de aandeelhouders is voorgesteld om 50% (2017: 37,5%) van de beschikbare winst na belasting uit te keren. Dit komt neer op een dividendbedrag van € 159 miljoen. Voor purmerend is het dividend dan € 20.007 (netto), er was begroot € 4.034, per saldo een incidentele bate van € 15.973 in 2019.

Deelneming Alliander N.V.

Het dividend over 2018 is ten opzichte van 2017 gestegen met € 58 miljoen (2017: € 91,5 miljoen, 2018: € 150 miljoen) als gevolg van een hoger nettoresultaat in 2018, met name veroorzaakt door de incidentele boekwinst op de verkoop van Allego in 2018. Voor Purmerend is er een dividend beschikbaar van € 331.941 (incl. div.belasting). In de begroting 2019 is rekening gehouden met een dividend van € 223.900. Per saldo een incidentele bate van € 108.041 in 2019.

Risico's en onzekerheden 2019

Actualisatie maatstafgegevens gemeentefonds

Afgelopen jaren werden de basiseenheden van maatstaven in het sociaal domein betrekkelijk stabiel gehouden. Na de overheveling van de integratie-uitkering naar de algemene uitkering in 2019 (26 maatstaven) is het normale regime van toepassing geworden. Ofwel de basisgegevens worden regelmatig geactualiseerd net als bij de andere maatstaven.

Probleem is dat tot nu toe nog maar weinig ervaring is opgedaan met deze nieuwe maatstaven. Actuele basisgegevens zijn nog nauwelijks bekend.

De meeste maatstaven voor het sociaal domein kunnen door het CBS niet eerder worden geactualiseerd dan vlak voor de komende septembercirculaire 2019. De verwachting is dat de impact daarvan groter is dan waar nu in de begroting rekening mee is gehouden. Het ministerie BZK kondigt aan dat ze mogelijk de verdeelreserve gaan inzetten om de effecten te mitigeren.

Onderuitputting 2019 gemeentefonds

Het accres van 2019 is uitzonderlijk hoog, namelijk 7,30%. Het Centraal Planbureau schreef hierover in april: “Vanwege de uitzonderlijk grote onderuitputting in 2018, een krappe arbeidsmarkt en aanwijzingen dat ook in 2019 en 2020 de uitgaven lager zullen zijn dan gepland, veronderstelt het CPB dat € 2,5 miljard in 2019 en € 1,0 miljard in 2020 van de intensiveringen niet kunnen worden gerealiseerd. Een deel van de intensiveringen zal in latere jaren alsnog tot besteding komen, voor zover het onder de in het Regeerakkoord afgesproken uitgavenplafonds past.”

Het CPB verwacht in 2019 dus onderuitputting van zowel de reguliere uitgaven van het Rijk (bedrag onbekend) als van de intensiveringen van het Rijk (€ 2,5 miljard). Met de grove schatting dat het gemeentefonds voor 10% trap op en af meeloopt met de rijksuitgaven, is voor 2019 een accresverlaging door onderuitputting van € 400 miljoen tot € 500 miljoen reëel is. Dit zou betekenen dat voor 2019 een accres overblijft dat ongeveer gelijk is aan dat van 2018 (4,82%). Op dit moment is in de begroting voor 2019 rekening gehouden met een lager accres van structureel € 400.000. De verwachting is dat dit bedrag voor 2019 niet voldoende is. In de septembercirculaire 2019 zal meer duidelijk worden over de verwachte onderuitputting 2019.

Ruimte BTW compensatiefonds (BCF)

Voor de begroting 2019 en de bijbehorende meerjarenraming is in de meicirculaire 2019 een advies opgenomen dat die raming maximaal gelijk mag zijn aan de afrekening van 2018, zijnde macro € 39 miljoen. De provinciaal toezichthouders geven ter overweging een lagere of zelfs helemaal geen raming meer te maken omdat het totaal van gemeentelijke declaraties op korte termijn zou kunnen omslaan in een overschrijding van het plafond en dus een uitname uit het gemeentefonds. Purmerend heeft gekozen om deze provinciale spelregel aan te houden, en deze geleidelijk aan af te bouwen. Purmerend loopt hier een risico omdat het totaal van gemeentelijke declaraties op korte termijn zou kunnen omslaan in een overschrijding van het plafond en dus een uitname uit het gemeentefonds.